Noordvoort

Maaike Veer, Waternet

In 2000 startte de voorbereiding voor het project Noordvoort, op de grens tussen de provincies Noord- en Zuidholland. De natuurbeheerder wilde graag meer dynamiek brengen in de toenmalige robuuste zeereep, die er uitzag als een ‘zanddijk’.  Door de zwakke schakelproblematiek, werd het project echter op de langebaan geschoven. Bijna tien jaar later (in 2009), herleefde het project. Waternet, het Hoogheemraadschap van Rijnland, de gemeenten Noordwijk en Zandvoort, Staatsbosbeheer en Rijkswaterstaat ondertekenden een intentieverklaring waarin zij afspraken om samen te werken aan herstel van de natuur- en belevingswaarden van het gebied tussen kilometerpaal 70 en 73.

Eerste fase

In 2013 startte de eerste fase van het project, met Waternet als trekker. Er werden verschillende maatregelen genomen, variërend van het afplaggen van helm en struwelen tot het graven van stuifkuilen. Ook werd er een uitzichtpunt aangelegd.

Dankzij een stormachtig najaar had het project een gunstige start: aan de zeereepvoet ontstond een ‘klif’, als aangrijpingspunt voor verstuiving.

Maar ondanks dat kwam de verstuiving van zand moeizaam op gang. Daarom besloten de betrokkenen nabeheer uit te voeren om dichtgroeien te voorkomen. Dit gebeurde op drie manieren.

• Handwerk door vrijwilligers, zoals schoffelen, helm trekken en dauwbramen verwijderen. Dit bleek te arbeidsintensief te zijn.
• Paarden en een ploeg. Hiervoor werd gekozen omdat de locatie lastig bereikbaar is voor groot materiaal. Deze maatregel heeft goed gewerkt.
• Kraan. Op sommige plekken is een kraan ingezet om helm te verwijderen en kuilen te verdiepen.

Monitoring

Tussen 2014 en 2018 zijn de ontwikkelingen gemonitord. Daarbij werden aspecten in kaart gebracht zoals geomorfologie, overstuivingsgrenzen, hoogteverschillen en karakteristieke plantensoorten. De resultaten van de abiotische monitoring laten zien dat 70% van de kuilen ‘het goed doet’. De mate van verstuiving bleek samen te hangen met de wijze waarop de kuilen zijn aangelegd. Laag op de zeereep aangelegde kuilen ontwikkelen zich over het algemeen beter dan hoger gelegen kuilen. Verder bleek afplaggen niet voldoende te zijn, maar was een aanzet voor reliëf nodig.

Uit de vegetatiemonitoring volgt nog geen toename van karakteristieke planten van de zeereep. Waarschijnlijk is dit een kwestie van langere adem waarbij men moet bedenken dat een dynamische zeereep altijd soortenarm is.

Zie voor de monitoringrapporten: awd.waternet.nl, onder natuurbeheer, Noordvoort.

Fase 2

In deze fase neemt de Vereniging voor Natuur & Vogelbescherming Noordwijk het stokje van Waternet over. Doel is om meer rust op het strand te creëren, via gemeentelijke APV’s en via aan inrichtingsplan. De basisgedachte is om mensen te verleiden om een deel van hun wandeling via een struinpad in de zeereep te wandelen in plaats van over het strand. Er zal gekozen worden voor ‘minimalistische’ maatregelen, die in het landschap passen. De uitvoering start in de winter van 2018.