Ander beheer Slufter?

Kunnen we de Slufter anders beheren/de natuur zijn gang laten gaan?
Petra Goessen Hollands Noorderkwartier

Ligging van de waterkering

''Vroeger bestond Texel uit twee eilanden'', vertelt Goessen, ''Gelukkig is het niet gelukt om het gat daartussen volledig te dichten: daaraan danken we nu het prachtige natuurgebied De Slufter.''
Goessen licht toe dat de waterkering ter plekke bestaat uit een smalle dijk (de Slufterdijk), die landwaarts van de Slufter ligt. De Slufter zelf dempt de golven die vanuit de Noordzee via de sluftermonding naar binnen rollen. Goessen: ''Van nature heeft de geul in de Slufter de neiging om te gaan slingeren, waarbij de mond steeds breder wordt. Om te voorkomen dat de golven in zo'n geval tot aan de slufterdijk zouden oplopen, nemen we elke vijf a zes jaar maatregelen om sluftermonding niet te breed te laten worden.''

Betere rekenmodellen

''Maar'', vervolgt Goessen, ''we kunnen tegenwoordig veel beter rekenen dan vroeger. We hebben met het model Xbeach berekend hoe hoog het water komt te staan als het stormt.'' De simulaties zijn uitgevoerd onder verschillende stormcondities voor verschillende scenario's:
• Bij een sluftermonding van 850 meter breed (in plaats van de huidige 400-600 meter);
• Bij een sluftermonding die zich naar het noorden heeft verplaatst;
• Bij een volledig open sluftermonding, waarbij het hele zeeduin is geërodeerd (worst case scenario)
Het model laat niet alleen zien wat de waterstanden aan de teen van de Slufterdijk kunnen zijn, maar geeft ook inzicht in het zandtransport en de morfologische situatie na een aantal jaar.

Enige dynamiek geen probleem voor veiligheid

De resultaten laten zien dat de Slufter de kracht van de golven flink reduceert. Voor de veiligheid van de Slufterdijk maakt het echter niet zoveel uit of het ''sluftergat'' breder wordt of naar het noorden verschuift. Er treedt weliswaar wat erosie op, maar voor de veiligheid is dat geen probleem.
Alleen als het hele duin is afgeslagen en de monding één groot gapend gat is, kan de veiligheid van de Slufterdijk worden aangetast. Helemaal loslaten van de sluftermonding is dus geen optie, maar wat meer dynamiek toelaten, dat kan wel.

Hoe verder?

Volgens het huidige beheer, zou het Hoogheemraad-schap in 2019 weer maatregelen moeten nemen bij de sluftermonding. Of er iets gaat gebeuren en zo ja wat dan, daarover zijn het Hoogheemraadschap, Rijkswaterstaat en Staatsbosbeheer momenteel in gesprek. Goessen: ''Wat we ook gaan doen of laten: het zal veel aandacht trekken van ecologen, bewoners en toeristen. Het is nu eenmaal Natura2000 gebied waar mensen graag komen. We gaan daarom een soort ''omgekeerde MER'' uitvoeren: Wat zijn de effecten van het achterwege laten van maatregelen? Komende vijf jaar gaan samen met studenten we de nulsituatie vastleggen. En na wijziging van het beheer, zetten we de monitoring nog eens vijf jaar voort. De studenten volgen onder andere sedimentsamenstelling, flora en fauna en zoutgradiënten. Ik ben benieuwd!''